สุภาษิต คือ คำพูดที่ถือเป็นคติ มีความลึกซึ้ง ใช้สั่งสอน ถือเป็นการวางแนวและแสดงค่านิยมของมนุษย์มาแต่โบราณกาล เช่น สุภาษิตสอนหญิง สุภาษิตพระร่วง ก็มีข้อความสั่งสอนที่แสดงค่านิยมของสมัยนั้น ๆ ไว้อย่างชัดเจน ตลอดจนพุทธภาษิตคำสั่งสอนตามแนวทางพระพุทธศาสนา เช่น
"รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี (สุภาษิต)
"บุคคลย่อมล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร" (พุทธศาสนาสุภาษิต)
คำพังเพย เป็นคำเปรียบเทียบเรื่องต่าง ๆ เพื่อใช้ติชม ซึ่งสะท้อนถึงความคิด ความเชื่อถือ และค่านิยม อันเป็นลักษณะของคนไทย เช่น ค่านิยมในการยกย่องผู้มีอาวุโส เคารพครูบาอาจารย์ และนิยมความสุภาพอ่อนโยน เช่น
"พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง"
หมายความว่า พูดไปไม่มีประโยชน์นิ่งเสียดีกว่า
สำนวน คือ ถ้อยคำที่เรียบเรียงขึ้นโดยมีความหมายพิเศษ ไม่ครงกับความหมายที่ใช้ตามปกติ ทั้งนี้อาจจะเป็นคำที่มีความหมายโดยนัย หรือความหมายในเชิงเปรียบเทียบ เป็นลักษณะคำพูดที่รวมใจความยาว ๆ ให้กะทัดรัด บางสำนวนอาจหมายถึงสุภาษิตและคำพังเพยด้วย เช่น
"ป้ามาลีรู้ตื้นลึกหนาบางของคุณนายสุรีย์หมด" หมายความว่า รู้ความเป็นมาอย่างละเอียด
"รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี (สุภาษิต)
"บุคคลย่อมล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร" (พุทธศาสนาสุภาษิต)
คำพังเพย เป็นคำเปรียบเทียบเรื่องต่าง ๆ เพื่อใช้ติชม ซึ่งสะท้อนถึงความคิด ความเชื่อถือ และค่านิยม อันเป็นลักษณะของคนไทย เช่น ค่านิยมในการยกย่องผู้มีอาวุโส เคารพครูบาอาจารย์ และนิยมความสุภาพอ่อนโยน เช่น
"พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง"
หมายความว่า พูดไปไม่มีประโยชน์นิ่งเสียดีกว่า
สำนวน คือ ถ้อยคำที่เรียบเรียงขึ้นโดยมีความหมายพิเศษ ไม่ครงกับความหมายที่ใช้ตามปกติ ทั้งนี้อาจจะเป็นคำที่มีความหมายโดยนัย หรือความหมายในเชิงเปรียบเทียบ เป็นลักษณะคำพูดที่รวมใจความยาว ๆ ให้กะทัดรัด บางสำนวนอาจหมายถึงสุภาษิตและคำพังเพยด้วย เช่น
"ป้ามาลีรู้ตื้นลึกหนาบางของคุณนายสุรีย์หมด" หมายความว่า รู้ความเป็นมาอย่างละเอียด
ตัวอย่างของสุภาษิต
คนโง่ อวดฉลาด คนขลาด อวดกล้า คนบ้า อวดดี
ความเห็นแก่ตัวเป็นสันดานของสัตว์ ใครลดความเห็นแก่ตัวลงได้ ผู้นั้นมีความเป็นคนเพิ่มขึ้นเป็นเท่าทวี
คนผู้ใดมองเห็นว่าคนอื่นไม่ดี ไม่เก่ง เท่าตัวเขา คนผู้นั้นเห็นแก่ตัวยิ่งนัก
คนผู้ใดไม่รู้จักเดินสายกลาง เขาผู้นั้นเห็นแก่ตัวยิ่งนัก
คนผู้ใดไม่ฟังคำแนะนำตักเตือนของคนอื่น เขาเป็นคนเห็นแก่ตัวยิ่งนัก
อ่านแล้ว.......
ตอบลบรู้ซึ้ง
เข้าใจเลย
ถ้ายกตัวอย่างมากกว่านี้นิดนึงก็ดีนะอิอิ
ตอบลบแก็งบางคล้า
สำนวน สุภาษิต คำพังเพย
ตอบลบมีสาระดีมากๆเลย.....
แล้วหามาอีกนะ......
เดี๋ยวจะกลับมาดูอีก...
ดูดีมีสาระชอบจังค่ะ
ตอบลบได้ความรู้เพิ่มขึ้นอีกแล้ว
โอ้โหน่าสนใจจังเลยล่ะ
ตอบลบรู้ซึ้งถึงสุภาษิตจริงๆๆ
ตอบลบดีจัง น่าสนใจดี
ตอบลบดีจ้า ชอบด้วย
ตอบลบเนื้อหาเข้าใจง่ายดี
ตอบลบเทอมนี้ก็มีเรียนนะเนี่ย
แต่ สุภษาษิต คำพังเพย และสำนวน
เวลาเอามาใช้จริงก็คล้ายๆกันนะ
แยกไม่ค่อยออกเลยว่า
อะไรคือ สุภาษิต อะไรคือคำพังเพย
และอะไรคือ สำนวน